چهل روز خودسازی و تزکیه آماده سازی محرم
- چهل روز خودسازی و تزکیه آماده سازی محرم
حضرت رسول خدا فرمود : هر بنده اي كه چهل صباح با خلوص نيت و عمل بدرگاه خداوند برود ، چشمه هاي حكمت و عقل و معرفت و فهم و احكام دين از قلب او بزبانش جاري شود.«تفسيرالميزان-ج5-ص128؛اصول كافي-ج2-ص16؛سفينه البحار-ج1-ص504»
حضرت باقر : هيچ بنده اي چهل روز ايمان خود را براي خدا خالص ننمود مگر اينكه خدا او را به مقام زهد رسانيد و در دنيا درد و درمانش را به او نشان داد و حكمت را در قلبش ثابت و به زبانش جاري ساخت.«اصول كافي-ج1»
اسلام را عقيده براين است كه عمل مخلصانه جان را حياتي روحاني مي بخشد و نور عرفان و صفا را در اعماق جان مي درخشاند و هر گاه كه انسان عمل خويش را چهل روز براي خدا خالص گردانيده چشمه هاي بر و بركت ، نور و رحمت از عمق جان او مي جوشد و از آبشار زبان بر دامن دشت دلها مي ريزد.
اولياى دين براى دستيابى انسانها به رهآورد سير و سلوك و بهره مندى از نتايج اخلاص راههايى را به ما ارائه كردهاند كه بهترين آنها(اربعين گيرى) يا (چله گرفتن) است و منظور از اربعينگيرى اين نيست كه انسان، چهل روز از مردم و كار اجتماعى، جدا شود؛ بلكه مقصود اين است كه چهل روز از ما سواى خدا جدا شود و با اين كه مشغول كار است، آن را جز به دستور خدا و براى رضاى او انجام ندهد.
در حديث مزبور رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: كسى كه چهل شبانهروز، با اخلاص در راه خدا قدم بردارد، خداى سبحان چشمههاى حكمت را از قلب او بر زبانش جارى مىكند. حرفهاى صحيح و نو از قلم و زبان او شنيده و استفاده مىشود و نو آوريهاى زيادى دارد كه در كتابها و سخنان ديگران نيست؛ چون اين چشمه جوشان حكمت در دلهاى ديگران نيست .
)اربعين گرفتن) به اين معنا نيست كه انسان چهل شبانهروز، كوشش كند تا به مقام اخلاص برسد و نيز به اين معنا نيست كه چهل شبانه روز، يكسان، همه كارها را با اخلاص براى خدا انجام بدهد، بلكه برداشت اولى از نصوص اربعينگيرى اين معناست كه او چهل شبانه روز، همراه با حصول اخلاص است؛ يعنى شخص در چهل شبانه روز با اخلاص همراه است و اگر چهل شبانه روز، همه كارها را با حد معين از اخلاص انجام بدهد، مستلزم توقف و سكون در اخلاص مىشود؛ بلكه معنايش آن است كه انسان، چهل شبانه روز در درجات چهلگانه خلوص حركت كند؛ زيرا اخلاص درجاتى دارد. بنابراين، اخلاص روز اول، ابتدايىترين و اخلاص روز چهلم، عاليترين درجه اخلاص است.
غرض آن كه در معناى حديث اربعينگيرى سه احتمال مىرود كه تنها معناى سوم صحيح است:
.1 در مدت چهل شبانه روز اصلا خلوص حاصل نباشد و فقط بعد از چهل روز، پديد آيد.
.2 از ابتدا تا پايان اخلاص باشد، ليكن در حد خاص و بدون افزايش.
.3 خلوص در همه اين چهل شبانه روز حاصل باشد، ولى تكامل روزافزون داشته باشد.
درروايت(من أخلص لله أربعين صباحا...)، اشاره به دو نكته سودمند است:
.1 حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم در اين حديث فرمودند: «أربعين صباحا» و نفرمودند: (اربعين مساء) يا «عشية» ذكر كلمه صباح در اين حديث شريف بدين معناست كه انسان سالك به سوى خدا، بايد تصميم را از شب بگيرد و سفرش، را مانند سفرهاى ظاهرى، ازصبح شروع كند و اين نكته با معارفى كه قرآن كريم در باره شب و بركات آن به بشر آموخته نيز، هماهنگ است؛ نشئه شب از نظر قرآن كريم براى كسب «پايگاه محكم» و «سخن مستحكم» مناسبتر است:
إن ناشئة اليل هى أشد وطئا و أقوم قيلا
.2 گرفتن اربعين و چهل روز مواظبت و پرهيز از حرام و مكروه و انجام دادن واجب و مستحب، اگر براى جوشش و ريزش چشمههاى حكمت باشد، اخلاص نيست و «مشوب» است و در حقيقت، آن شخص مانند گدايى است كه به «شرط مزد» ، كار كرده است و بنابراين، او مخلص نيست، بلكه اجير و مزدور است.
(برگرفته از كتاب: مراحل اخلاق در قرآن ص 253
نويسنده: آيت الله جوادى آملى)
مطالب مشابه
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد که شما عضو سایت نیستید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید.
- 22 بهمن آمریکا آیت الله جوادی آملی احياء اشعار اقتصاد مقاومتی امام جعفر صادق (ع) امام حسین (ع) امام موسي كاظم(ع) انقلاب اسلامی برنامه های هیئت جمهوری اسلامی حج حضرت معصومه (س) دانشجو درس اخلاق درس هايي از مکتب رضوي رسول گرامی اسلام ماه صفر مقام معظم رهبری مناسبت ها نیمه شعبان ویژه نامه اعیاد شعبانیه یادواره شهدا
- فید RSS
